Geïnspireerd door het beroemde werk
‘Bezette Stad’ toont TYYYPOëzie de ontmoeting tussen woord en beeld.

De reizende tentoonstelling is tot eind 2022 te bezoeken.

  • Missen naar twijfelen Elianne van Elderen & Aleksandra Samulenkova

  • En schoonheid is overal anders Lisette Ma Neza & Jasmine Roemendael

  • Amoebes in de avond Joost Oomen & Pieter Boels

  • VER-ZON-KEN Maud Vanhauwaert & Jelle Jespers

  • The World Around Us Hind Eljadid & Kristyan Sarkis

  • Dier Jonathan Griffioen & Team Thursday

Missen naar twijfelen

Elianne van Elderen & Aleksandra Samulenkova

Elianne van Elderen & Aleksandra Samulenkova
Om twee aangrijpende regels uit Elianne’s gedichten ‘We dromen van spontane zelfontbranding’ en ‘kop of munt wie het gat moet graven voor de zieke puppy’ weer te geven heb ik een letterstijl ontwikkeld die ik het liefst omschrijf als onhandig, roekeloos, naïef, wild, onhandig voor de kijker, scherp, charismatisch, oprecht, en krachtig. Deze stijl is mijn kijk op adolescentie, herinneringen waarvan ik geniet vanuit de veilige afstand van mijn huidige leeftijd.

Elianne van Elderen

Zaandam

Elianne van Elderen (1997) schrijft gedichten en korte verhalen over glow-in-the-dark-midgetgolfen en illegale hondenfokkerijen in haar Brabantse geboortedorp. In 2021 studeerde ze af bij Creative Writing aan ArtEZ met een fragmentarische bundel. Ze stond onder meer op het Nijmeegs Boekenfeest, de Amsterdamse Museumnacht en won de tweede prijs in de finale van Write Now! 2020 en derde prijs bij De (Turing) Gedichtenwedstrijd 2020. In 2021 neemt ze deel aan het Slow Writing Lab van het Letterenfonds, en eerder aan het talentontwikkelingstraject WOLK.

Daarnaast combineert ze tekst en beeld. Zo deed ze onderzoek naar het aanleren van obsessies en borduurde ze 80 uur een tekst op een tent, die te zien was op de Nacht van de Poëzie.

Aleksandra Samulenkova

Haarlem

Aleksandra Samuļenkova is een in Letland geboren letterontwerper die in Nederland woont. Haar prijswinnende lettertype Pilot is een van de weinige hedendaagse letterontwerpen die in metaal gegoten is. Na haar afstuderen aan de masteropleiding TypeMedia aan de KABK in Den Haag werkte Aleksandra een aantal jaren als letterontwerper bij LucasFonts in Berlijn. Begin 2017 verhuisde ze naar Nederland, waar ze haar onafhankelijke werk voortzette en zich bij Bold Monday aansloot om te werken aan Cyrillische en Griekse uitbreidingen van de IBM Plex letterfamilie. Aleksandra is afkomstig uit het Latijn en Cyrillisch en heeft een grote interesse in de oorsprong van typografische tradities binnen deze schriften.

En schoonheid is overal anders

Lisette Ma Neza & Jasmine Roemendael
Dit werk van Jasmine, naar tekst van Lisette Ma Neza,  nodigt met strakke typo en esthetische kleuren uit om de afgebeelde woorden na te spreken en er over na te denken.

Lisette Ma Neza

Lisette Ma Neza groeide op in Breda, maar woont tegenwoordig in Brussel. Als slam-poet staat ze bekend om haar zachte stem, kraakheldere inhoud en excellente performance. Ze is geëngageerd, ritmisch en bevlogen. Deze multimediale kunstenares werd ooit een beschreven als een poëtische postduif.

Jasmine Roemendael

Jasmine Roemendael is een geboren schilder en staat beter bekend onder haar artiestennaam Pink Panther Paints. Vanuit een diepgewortelde achtergrond in graffiti verdiept ze zich in traditionele sign painting en lettering. Als professioneel muraliste tovert ze menig grijze muur om tot kleurrijk kunstwerk.

Amoebes in de avond

Joost Oomen & Pieter Boels

Met deze gedichtjes drukt Joost Oomen liefde en fantasierijke vrolijkheid uit op een manier die aan de gebalde kracht van Paul Van Ostaijens werk doet denken. Absurd optimisme (of optimistische absurditeit) zonder klef te worden.

Pieter liet zich voor de uitwerking inspireren door psychedelische concertposters van de jaren 1960, waardoor leesbaarheid ondergeschikt wordt aan vorm en gevoel. De samenwerking resulteert ze een tollend triptiek vol verbeelding, verbale en visuele kleur. Laat je meevoeren in dit magisch-realistisch universum, het doet wonderen voor je ziel.

Joost Oomen

IJsbrechtum

Grappig, even onnavolgbaar als fantasierijk – zoals Joost Oomen zijn er maar weinig. Ook weer zo’n duizendpoot, net zo smakelijk op papier als achter een microfoon, stond o.a. op Crossing Border en Lowlands. Hij publiceerde de dichtbundels Vliegenierswonden en De Stort, eind 2020 verscheen zijn debuutroman Het Perenlied. De Volkskrant riep hem uit tot het literaire talent van 2021, nou, dan weet je het wel.

Pieter Boels

Antwerpen

Pieter Boels is verliefd op geschreven taal, gefascineerd door hoe de vormgeving van woorden hun betekenis kan beïnvloeden. Zijn werk is een samensmelting van grafisch ontwerp, kalligrafie, digitale typografie en illustratieve hand lettering. Hij combineert digitale en analoge technieken, altijd met het doel iets te maken dat resoneert bij het publiek, en ze twee keer laat kijken. Daarnaast deelt hij zijn kennis en passie graag in workshops en talks, en is hij mede-oprichter van Antwerp Type Society.

VER-ZON-KEN

Maud Vanhauwaert & Jelle Jespers
Jelle baseerde zijn vormgeving op een lijnrastering. Hij liet zich hiervoor inspireren door de vormgeving van de galerij ‘Instituto di Tella’ uit de jaren 60 in Argentinië. Het idee is dat de posters, afhankelijk van de positie waar je staat, telkens op andere manieren leesbaar zijn. Als je veraf staat, kan je alleen de overkoepelende titel ‘VERZONKEN’ lezen. Hoe dichter je komt, hoe meer het gedicht zich ontsluit. Sta je vlakbij, dan vormt de grafische lijnvoering van de titel een onleesbaar maar beweeglijk patroon.
Maud bedacht samen met Jelle het concept van dit werk. In een stedelijke omgeving zijn passanten zo gewoon om door te lopen en met dit werk willen ze je uitnodigen om even stil te staan. Op elk van de panelen staat een gedicht dat naadloos overgaat in het volgende. Je kan kiezen hoe diep je in de tekst duikt. De tekst gaat over hoe je al dolend in de stad kan verdwalen in jezelf. Het samenspel van tekst en typografie nodigt je uit steeds dichter te komen, en laat je, bijna letterlijk, verzinken in het gedicht.

Maud Vanhauwaert

Veurne/Antwerpen

Multimediaal supertalent - Maud Vanhauwaert is veel: dichteres, muzikant, cabaretière, en dat alles ook nog met succes. Ze was stadsdichteres van Antwerpen, en in dit lijstje van dichters moet toch tenminste één dame prijken die Antwerpen van haver tot gort kent. Ze won vele prijzen, waaronder recentelijk de Jan Campert-prijs 2020 voor haar monumentale boek ‘Het stad in mij’.

Jelle Jespers

(Antwerpen)

Grafisch ontwerper Jelle Jespers zoekt voortdurend de balans tussen esthetiek en techniek. Jelle is vooral bekend van zijn werk voor Dries van Noten, A.F. Vandevorst, Het Toneelhuis, Mode Museum Antwerpen, Demian en de Antwerpse stadsdichters Peter Holvoet-Hanssen en Maud Vanhauwaert.

The World Around Us

Hind Eljadid & Kristyan Sarkis

This triptych exists at the intersection of Hind Eljadid’s poetry and Kristyan Sarkis’ lettering. In their work, they often produce poems or lettering that observe and react to the world around without judgement. Their topics are diverse (gender equality, climate change and abusive relationships) as it is clearly marked by the use of different Arabic writing styles for each of the three posters, yet they are all linked by the intricate puzzle-like compositions, a common approach for both artists in their relative practises.

Kristyan wanted to especially bring out the inner rhymes within Hind’s poems, by creating interlocking visual rhythms. Individually, each poster illustrates the topic in question in a subtle abstract manner. The poem about gender stereotypes and equality takes the form of a Moroccan fabric pattern, relating to the poets origins and the text itself ‘I sew two pants from the same fabric’.

The climate change poster represents the nurturing yet destructive power of water, and the last one translates the suffocating feeling of being trapped in an abusive relationship.

De risoprint poster is een vertaling het volgende gedicht van Hind:

“Ik maak twee broeken van hetzelfde laken, zodat we er beiden één kunnen dragen, unisex, voor iedereen zijn dagen.”

Hind Eljadid

Antwerpen

De thuisstad van Van Ostaijen is vanzelfsprekend sterk vertegenwoordigd als de heimat van een aantal deelnemende schrijvers. Hind Eljadid is al enkele jaren bezig met een zegetocht langs Nederlandse en Belgische podia en sleepte vrijwel elk jaar wel een prijs in de wacht mede dankzij haar krachtige en klankrijke maatschappijkritiek. Zo veroverde ze in 2017 de Van Dale Spoken Award, stond ze in de finale van U-slam 2018 en in de halve finale NK Slam Poetry 2019. Begin dit jaar verscheen haar debuut Kruimeldief.

De teksten voor het werk van Hind Eljadid werden vertaald door Bader Shashit.

Kristyan Sarkis

Beiroet

Kristyan Sarkis is grafisch- en letterontwerper gespecialiseerd in Arabisch schrift. Daarnaast is hij mede-oprichter en partner van TPTQ, een type foundry gespecialiseerd in Arabische lettertypes. En alsof dat nog niet genoeg is, werkt hij ook nog als docent Typemedia bij de KABK.

Dier

Jonathan Griffioen & Team Thursday

Net zoals het gedicht, refereert dit typografische beeld van Team Thursday en Jonathan Griffioen naar tijd; de cyclus van het op- en ondergaan van de zon en het tikken van de klok.

Het werk beeldt de zin ‘Ik zag de stationsklok lopen als een dier’ uit.

Jonathan Griffioen

Amsterdam

Jonathan Griffioen brak in 2018 door met zijn dichtbundel Gedichten met een Mazda 626. In zijn dichtbundels laat hij met zijn authentiek beeldend taalgebruik een sterke fascinatie voor zijn eigen (stedelijke) omgeving zien. Net als Van Ostaijen is hij gefascineerd door klankgedichten, etymologie en typologie.

Team Thursday

Loes van Esch en Simone Trum werken sinds 2010 als duo Team Thursday. Hun werk is kleurrijk, typografisch gedreven en zit vol patronen die voortkomen uit de stedelijke omgeving. Ze hebben een voorliefde voor risodruk en textiel en vermengen graag analoge en digitale werkprocessen.

Over het project

Experimentele beeldgedichten

De tentoonstelling TYYYPOëzie toont de spannende ontmoeting tussen woord en beeld, taal en typografie. Met de beroemde visuele dichtbundel ‘Bezette Stad’ van schrijver Paul van Ostaijen en kunstenaar Oscar Jespers als inspiratiebron, dit jaar 100 jaar oud.

Platform voor grafisch ontwerp Graphic Matters en literair platform Watershed vieren dit jubileum met het bijzondere project TYYYPOëzie.

Zes woordkunstenaars en zes ontwerpers vinden elkaar op het snijvlak van taal en typografie en maken in duo’s experimentele beeldgedichten. De kunstwerken vormen een reizende installatie die verschillende locaties aan zal doen in Nederland en Vlaanderen.

Met werk van Lisette Ma Neza & Jasmine Roemendael, Maud Vanhauwaert & Jelle Jespers, Hind Eljadid & Kristyan Sarkis, Joost Oomen & Pieter Boels, Jonathan Griffioen & Team Thursday en Elianne van Elderen & Aleksandra Samulenkova. 

Een beperkte oplage riso prints is nu te koop in de Graphic Matters webshop. Gesigneerd en genummerd door de kunstenaars.

Stan van Herpen, Watershed: “Ik was veertien toen ik de dichtbundel op een stapeltje zag liggen in de plaatselijke bibliotheek. Het was een oogopener. Ik had nog nooit zoiets gezien. Het was vreemd, het was experimenteel, maar je kon er ook makkelijk je eigen gedachten op loslaten. De fascinatie voor het boek en de liefde voor het werk van Van Ostaijen zijn sindsdien altijd gebleven.”

Dennis Elbers, Graphic Matters: “25 jaar geleden zag ik de ‘ritmiese typografie’ van Bezette Stad voor het eerst tijdens een les Nederlandse literatuur. Het beeld liet me niet los en wakkerde mijn interesse voor typografie aan. De hedendaagse poëziebundels die ik daarna zag, waren op typografisch vlak immer saai en nodigden niet uit tot lezen. Al ligt een link tussen schrijvers en typografen voor de hand, het lijkt erop dat ze in de praktijk weinig samenwerken. Het is tijd mensen te inspireren door woordkunstenaars en typografen samen te laten experimenteren.”

Partners

Met steun van